[Fizjoterapeuta]

Badanie stawów krzyżowo-biodrowych i jednoznaczne stwierdzenie ich dysfunkcji stanowi dość duży problem wśród terapeutów. Wiąże się to również z tym, że wiele objawów, które nie dotyczą dysfunkcji SIJ (Sacroiliac Joint), są im często przypisywane lub objawy, z którymi zgłasza się pacjent są ciężkie do zlokalizowania.
Nie bez znaczenia jest tutaj fakt, o którym pisałem w ostatnim wpisie, iż dysfunkcje SIJ są zazwyczaj dysfunkcjami wtórnymi, stąd źródłem problemu mogą być inne struktury (staw biodrowy, odcinek lędźwiowy kręgosłupa) i to właśnie od badania tych struktur należy rozpocząć diagnostykę.

Inną sprawą jest, iż diagnozowanie zaburzeń w obrębie SIJ może być z początku zadaniem dość trudnym. Możemy się w tym celu posłużyć kilkoma metodami badania tj. palpacja, ocena ruchomości i symetrii SIJ oraz testami prowokacyjnymi. Słów kilka o tych metodach:

Palpacja stawów krzyżowo-biodrowych

Mogłoby się wydawać, że to z pozoru najbardziej dostępna i dość łatwa metoda badania SIJ. Jednak w odniesieniu do jej wiarygodności i słuszności wciąż zadawanych jest wiele pytań. Powstało wiele publikacji wskazujących słabą wiarygodność palpacji podczas badania SIJ w statyce, włączając w to badania Holgren i Waling.

Także McGrath opublikował ciekawy artykuł pt. ‘Palpation of the sacroiliac joint: an anatomical and sensory challenge’, w którym przygląda się on bliżej koncepcji palpacji stawów krzyżowo-biodrowych. Jest to świetny artykuł zmuszający do przemyśleń, opisujący kilka warstw tkanki znajdującej się między skórą, a tylną powierzchnią stawu.
Autor wskazuje, że aby dotrzeć do stawu trzeba wejść nawet 5-7 cm w głąb tkanek, co stanowi spore wyzwanie dla palpacji szczególnie u terapeutów mniej doświadczonych na tym gruncie.

Zapewne dla osób ze znacznie rozwiniętą umiejętnością palpacji jest to wykonalne, aczkolwiek na początku drogi, bez odpowiedniego doświadczenie wydaję mi się to niemożliwe.

Ocena ruchomości i symetrii stawów krzyżowo-biodrowych

Ocena jakości ruchu i symetrii stawów krzyżowo-biodrowych jest bardzo powszechnie stosowana podczas badania SIJ. Metoda ta jest popularna i akceptowana w środowisku terapeutów, mimo iż brak konkretnych badań na jej poparcie.

W nawiązaniu do informacji zawartych wcześniej odnośnie palpacji SIJ, nasuwa się pytanie czy umiejętności palpacyjne nie warunkują odpowiedniej oceny symetrii i jakości ruchu stawów?

Wniosek jest prosty – jeśli palpacja nie jest naszą mocną stroną, a co za tym idzie jest mało wiarygodna, również badanie ruchomości stawów może być trudne.

Freburger i Riddle dokonali przeglądu literatury odnośnie naszych zdolności w próbie testowania ruchomości stawów krzyżowo-biodrowych. Wykazali przy tym niską wiarygodność, czułość i specyficzność wielu powszechny testów badający ruchomość SIJ.

Idąc tym tropem, można wyciągnąć wniosek, iż wiarygodność oceny symetrii i ruchomości stawów krzyżowo-biodrowych może być zbyt niska, aby uznać ją za przydatną klinicznie. Ilość ruchu w tych stawach jest niewielka, prawdopodobnie około 2-3 stopni. Powoduje to, że wykrycie patologii podczas ruchu jest niezmiernie trudne.

Mimo to, uważam, że badanie symetrii i ruchomości w tych stawach ma kliniczne znaczenie i wykorzystuje je w swojej praktyce. Na pewno wzbogaca ono obraz dysfunkcji i badania przy użyciu testów prowokacyjnych, pozwalając na prześledzenie biomechaniki urazu i ustawienia poszczególnych struktur w obrębie miednicy, co daje nam podstawę do tworzenia planu usprawniania.

Testy prowokacyjne stawów krzyżowo-biodrowych

W dwóch przeprowadzonych niedawno badaniach (Laslett i wsp. oraz Van der Wurff i wsp.) wykazano, że nie ma jednego, idealnego testu pozwalającego stwierdzić jednoznacznie dysfunkcję SIJ.

Jednakże łącząc kilka testów, możemy zwiększyć swoje szanse na bardziej czułe i specyficzne diagnozowanie dysfunkcji SIJ.

Łącząc oba wspomniane badania stworzono kombinację testów, które mogą być pewnym wyznacznikiem diagnozowania stawów krzyżowo-biodrowych:

1) Test Gaenslen’a - http://www.youtube.com/watch?v=fYn7KhXPLpQ
2) Test Fabera/Patricka - http://www.youtube.com/watch?v=mS40Vvi6kwo
3) Thigh thrust Test - http://www.youtube.com/watch?v=Ti0JseR9i9k
4) ASIS distraction Test - http://www.youtube.com/watch?v=jRYEuPWzGDE
5) Sacral compression Test - http://www.youtube.com/watch?v=SyKTkIoZ9FU

Badania Laslett’a i wsp. wskazują na znaczny wzrost wykrywalności dysfunkcji SIJ, gdy co najmniej 3 z 5 wymienionych testów są pozytywne. Van der Wurff z kolei, oszacował, że pozytywny wynik co najmniej 3 z 5 testów wskazuje na 85% czułości i 79% specyficzności w wykrywaniu dysfunkcji SIJ jako źródła bólu.

Co ciekawe, inne badania (Kokmeyer i wsp.) potwierdzają założenia poprzedników, wskazując jednocześnie, że Thigh thrust Test jest sam w sobie prawie tak samo dobry do wykrywania owych dysfunkcji jak cała grupa testów wymienionych wcześniej.

Jak widać, wg badań, grupa wymienionych testów może być przydatna w diagnostyce stawów krzyżowo-biodrowych, jednak warto podkreślić istotność Thigh thrust Test.

Kończąc temat dotyczący diagnostyki SIJ chciałbym dodać, że nie jestem niewolnikiem badań naukowych i w swojej praktyce staram się łączyć badania z trzech opisanych grup dla bardziej efektywnej diagnozy i taką strategię Wam polecam. Nie oceniam również, który test jest mniej lub bardziej przydatny. Może się okazać, że dla specyficznej dysfunkcji pacjenta, pomocny okaże się test, którego nie wymieniłem przy okazji tego wpisu. Dlatego też zwracam uwagę, że jest to jedynie propozycja badania SIJ i w żaden sposób nie stanowi dla mnie złotego standardu podczas diagnostyki. Radzę również badać inne struktury, z którymi stawy te łączą się w jakiś sposób, ponieważ praca na samych stawach krzyżowo-biodrowych może przynieść jedynie krótkotrwały efekt jeśli źródło dysfunkcji leży gdzieś indziej. Pamiętajcie o stabilizacji stawów poprzez tkanki mięśniowo-powięziowe i odpowiedni trening dla pacjenta, szczególnie jeśli stosujecie manipulacje, które są bardzo skuteczne w leczeniu SIJ, jednak miejcie na uwadze fakt, że na manipulacji terapia się nie kończy.

Jeśli macie pytania lub chcielibyście dodać coś od siebie to serdecznie zapraszam.

Udostępniajcie, komentujcie i kciuki w górę!

Źródło: https://www.facebook.com/fizjopassion

Źródło:
1) M. Christopher McGrath, Palpation of the sacroiliac joint: An anatomical and sensory challenge
2) U. Holmgren, K. Waling, Inter-examiner reliability of four static palpation tests used for assessing pelvic dysfunction
3) J. K. Freburger, D. L. Riddle, Using Published Evidence to Guide the Examination of the Sacroiliac Joint Region
4) Robinson i wsp., The reliability of selected motion- and pain provocation tests for the sacroiliac joint
5) D. L. Riddle, J. K. Freburger, Evaluation of the Presence of Sacroiliac Joint Region Dysfunction Using a Combination of Tests: A Multicenter Intertester Reliability Study
6) Van der Wurff i wsp., A multitest regimen of pain provocation tests as an aid to reduce unnecessary minimally invasive sacroiliac joint procedures
7) Kokmayer i wsp., The reliability of multitest regimens with sacroiliac pain provocation tests

Badanie stawów krzyżowo-biodrowych i jednoznaczne stwierdzenie ich dysfunkcji stanowi dość duży problem wśród terapeutów. Wiąże się to również z tym, że wiele objawów, które nie dotyczą dysfunkcji SIJ (Sacroiliac Joint), są im często przypisywane lub objawy, z którymi zgłasza się pacjent są ciężkie do zlokalizowania.
Nie bez znaczenia jest tutaj fakt, o którym pisałem w ostatnim wpisie, iż dysfunkcje SIJ są zazwyczaj dysfunkcjami wtórnymi, stąd źródłem problemu mogą być inne struktury (staw biodrowy, odcinek lędźwiowy kręgosłupa) i to właśnie od badania tych struktur należy rozpocząć diagnostykę.

Inną sprawą jest, iż diagnozowanie zaburzeń w obrębie SIJ może być z początku zadaniem dość trudnym. Możemy się w tym celu posłużyć kilkoma metodami badania tj. palpacja, ocena ruchomości i symetrii SIJ oraz testami prowokacyjnymi. Słów kilka o tych metodach:

Palpacja stawów krzyżowo-biodrowych

Mogłoby się wydawać, że to z pozoru najbardziej dostępna i dość łatwa metoda badania SIJ. Jednak w odniesieniu do jej wiarygodności i słuszności wciąż zadawanych jest wiele pytań. Powstało wiele publikacji wskazujących słabą wiarygodność palpacji podczas badania SIJ w statyce, włączając w to badania Holgren i Waling.

Także McGrath opublikował ciekawy artykuł pt. ‘Palpation of the sacroiliac joint: an anatomical and sensory challenge’, w którym przygląda się on bliżej koncepcji palpacji stawów krzyżowo-biodrowych. Jest to świetny artykuł zmuszający do przemyśleń, opisujący kilka warstw tkanki znajdującej się między skórą, a tylną powierzchnią stawu.
Autor wskazuje, że aby dotrzeć do stawu trzeba wejść nawet 5-7 cm w głąb tkanek, co stanowi spore wyzwanie dla palpacji szczególnie u terapeutów mniej doświadczonych na tym gruncie.

Zapewne dla osób ze znacznie rozwiniętą umiejętnością palpacji jest to wykonalne, aczkolwiek na początku drogi, bez odpowiedniego doświadczenie wydaję mi się to niemożliwe.

Ocena ruchomości i symetrii stawów krzyżowo-biodrowych

Ocena jakości ruchu i symetrii stawów krzyżowo-biodrowych jest bardzo powszechnie stosowana podczas badania SIJ. Metoda ta jest popularna i akceptowana w środowisku terapeutów, mimo iż brak konkretnych badań na jej poparcie.

W nawiązaniu do informacji zawartych wcześniej odnośnie palpacji SIJ, nasuwa się pytanie czy umiejętności palpacyjne nie warunkują odpowiedniej oceny symetrii i jakości ruchu stawów?

Wniosek jest prosty – jeśli palpacja nie jest naszą mocną stroną, a co za tym idzie jest mało wiarygodna, również badanie ruchomości stawów może być trudne.

Freburger i Riddle dokonali przeglądu literatury odnośnie naszych zdolności w próbie testowania ruchomości stawów krzyżowo-biodrowych. Wykazali przy tym niską wiarygodność, czułość i specyficzność wielu powszechny testów badający ruchomość SIJ.

Idąc tym tropem, można wyciągnąć wniosek, iż wiarygodność oceny symetrii i ruchomości stawów krzyżowo-biodrowych może być zbyt niska, aby uznać ją za przydatną klinicznie. Ilość ruchu w tych stawach jest niewielka, prawdopodobnie około 2-3 stopni. Powoduje to, że wykrycie patologii podczas ruchu jest niezmiernie trudne.

Mimo to, uważam, że badanie symetrii i ruchomości w tych stawach ma kliniczne znaczenie i wykorzystuje je w swojej praktyce. Na pewno wzbogaca ono obraz dysfunkcji i badania przy użyciu testów prowokacyjnych, pozwalając na prześledzenie biomechaniki urazu i ustawienia poszczególnych struktur w obrębie miednicy, co daje nam podstawę do tworzenia planu usprawniania.

Testy prowokacyjne stawów krzyżowo-biodrowych

W dwóch przeprowadzonych niedawno badaniach (Laslett i wsp. oraz Van der Wurff i wsp.) wykazano, że nie ma jednego, idealnego testu pozwalającego stwierdzić jednoznacznie dysfunkcję SIJ.

Jednakże łącząc kilka testów, możemy zwiększyć swoje szanse na bardziej czułe i specyficzne diagnozowanie dysfunkcji SIJ.

Łącząc oba wspomniane badania stworzono kombinację testów, które mogą być pewnym wyznacznikiem diagnozowania stawów krzyżowo-biodrowych:

1) Test Gaenslen’a - http://www.youtube.com/watch?v=fYn7KhXPLpQ
2) Test Fabera/Patricka - http://www.youtube.com/watch?v=mS40Vvi6kwo
3) Thigh thrust Test - http://www.youtube.com/watch?v=Ti0JseR9i9k
4) ASIS distraction Test - http://www.youtube.com/watch?v=jRYEuPWzGDE
5) Sacral compression Test - http://www.youtube.com/watch?v=SyKTkIoZ9FU

Badania Laslett’a i wsp. wskazują na znaczny wzrost wykrywalności dysfunkcji SIJ, gdy co najmniej 3 z 5 wymienionych testów są pozytywne. Van der Wurff z kolei, oszacował, że pozytywny wynik co najmniej 3 z 5 testów wskazuje na 85% czułości i 79% specyficzności w wykrywaniu dysfunkcji SIJ jako źródła bólu.

Co ciekawe, inne badania (Kokmeyer i wsp.) potwierdzają założenia poprzedników, wskazując jednocześnie, że Thigh thrust Test jest sam w sobie prawie tak samo dobry do wykrywania owych dysfunkcji jak cała grupa testów wymienionych wcześniej.

Jak widać, wg badań, grupa wymienionych testów może być przydatna w diagnostyce stawów krzyżowo-biodrowych, jednak warto podkreślić istotność Thigh thrust Test.

Kończąc temat dotyczący diagnostyki SIJ chciałbym dodać, że nie jestem niewolnikiem badań naukowych i w swojej praktyce staram się łączyć badania z trzech opisanych grup dla bardziej efektywnej diagnozy i taką strategię Wam polecam. Nie oceniam również, który test jest mniej lub bardziej przydatny. Może się okazać, że dla specyficznej dysfunkcji pacjenta, pomocny okaże się test, którego nie wymieniłem przy okazji tego wpisu. Dlatego też zwracam uwagę, że jest to jedynie propozycja badania SIJ i w żaden sposób nie stanowi dla mnie złotego standardu podczas diagnostyki. Radzę również badać inne struktury, z którymi stawy te łączą się w jakiś sposób, ponieważ praca na samych stawach krzyżowo-biodrowych może przynieść jedynie krótkotrwały efekt jeśli źródło dysfunkcji leży gdzieś indziej. Pamiętajcie o stabilizacji stawów poprzez tkanki mięśniowo-powięziowe i odpowiedni trening dla pacjenta, szczególnie jeśli stosujecie manipulacje, które są bardzo skuteczne w leczeniu SIJ, jednak miejcie na uwadze fakt, że na manipulacji terapia się nie kończy.

Jeśli macie pytania lub chcielibyście dodać coś od siebie to serdecznie zapraszam.

Udostępniajcie, komentujcie i kciuki w górę!

Źródło: https://www.facebook.com/fizjopassion

Źródło:
1) M. Christopher McGrath, Palpation of the sacroiliac joint: An anatomical and sensory challenge
2) U. Holmgren, K. Waling, Inter-examiner reliability of four static palpation tests used for assessing pelvic dysfunction
3) J. K. Freburger, D. L. Riddle, Using Published Evidence to Guide the Examination of the Sacroiliac Joint Region
4) Robinson i wsp., The reliability of selected motion- and pain provocation tests for the sacroiliac joint
5) D. L. Riddle, J. K. Freburger, Evaluation of the Presence of Sacroiliac Joint Region Dysfunction Using a Combination of Tests: A Multicenter Intertester Reliability Study
6) Van der Wurff i wsp., A multitest regimen of pain provocation tests as an aid to reduce unnecessary minimally invasive sacroiliac joint procedures
7) Kokmayer i wsp., The reliability of multitest regimens with sacroiliac pain provocation tests