[Fizjoterapeuta]

I. ZASADY OGÓLNE

1. Przed rozpoczęciem masażu należy przeprowadzić wywiad z osobą masowaną.
2. Zabiegi należy stosować zgodnie ze wskazaniami i przeciwwskazaniami.
3. Masaż wykonuje się dłońmi lub aparatem na obnażonym ciele masowanego, przy jego biernym zachowaniu ( jedynym wyjątkiem jest masaż izometryczny ).
4. Każdą jednostkę chorobową uwzględniamy indywidualnie.
5. W przypadku występowania wielu jednostek chorobowych, wykonujemy masaż na okolice najbardziej uciążliwe.
6. Masowany powinien być tak ułożony, aby napięcie masowanych mięśni było najmniejsze, a ciało maksymalnie rozluźnione ( dlatego zabieg wykonuje się w pozycji leżącej, tylko w uzasadnionych przypadkach dopuszcza się pozycję siedzącą ).
7. Nie wykonujemy masażu w czasie podawania kroplówek, dializ, krwi.
8. Przed zabiegiem należy poinformować masowanego o opróżnieniu pęcherza i jelit.
9. Masowany powinien być dwie godz. po posiłku i następny spożyć najszybciej dwie godz. po masażu.
10. Minimalną powierzchnią do wywołania odczynu jest 10% powierzchni ciała ( przy czasie trwania 10 min. ) , zwiększenie lub zmniejszenie czasu trwania czy też powierzchni masowanej niekorzystnie wpływa na układ krążenia.
W miarę zwiększania powierzchni masowanej , czas należy
proporcjonalnie skracać , tak, aby masaż całego ciała u
prawidłowo zbudowanego człowieka wynosił 45 – 60 min.
11. W czasie masażu należy uwzględnić:
- wiek
- płeć
- wykonywany zawód
- cechy psychofizyczne
- porę dnia
- porę roku
- stan zdrowia
- samopoczucie (wypoczynek ,zmęczenie )
13. Ze względów praktycznych masuje się zwykle kończyny
znajdujące się bliżej i odcinek tułowia leżący po przeciwnej stronie
14. Wykonanie zabiegów masażu ułatwia zewnętrzne i wewnętrzne
odprężenie masowanego, osiągnąć je można po przez nawiązanie
kontaktu rozmową i umiejętnym ułożeniem masowanego.

II. ZASADY KIERUNKU MASAŻU

15. Przy stosowaniu masażu należy uwzględnić odpowiedni kierunek
wykonywania masażu, zgodny z anatomiczną budową okolicy masowanej.

Kierunki podstawowe to:
- dla układu żylnego – kierunek dosercowy,
- dla układu chłonnego – do najbliższych węzłów chłonnych,
- dla układu nerwowego – od odcinków obwodowych nerwów do centralnego układu nerwowego,
- dla mięśni – zgodny z ich anatomicznym przebiegiem włókien.
16. Węzłów limfatycznych nie masuje się.

III. ZASADY DOTYCZĄCE SIŁY BODŹCA

17. Podczas wykonywania masażu należy uwzględnić stopniowe
przechodzenie od bodźców słabych do silniejszych, pamiętając , że
na siłę bodźca składa się :
- rodzaj zastosowanej techniki,
- siła ucisku,
- indywidualna wrażliwość tkanek,
- ilość powtórzeń,
- tempo,
- powierzchnia masowana.
18. Prawidłowo wykonany masaż klasyczny powinien być wykonany
z siłą tuż pod progiem bolesności , na tyle silnie , aby nie duże
zwiększenie siły ucisku było bolesne.
Próg bolesności może zmieniać się w zależności od zmęczenia ,
stanów emocjonalnych , wieku i procesów patologicznych w
tkankach.
Prawo Arndta-Schulza mówi na ten temat:
„ Obciążenie bodźcem należy rozpatrywać pod kątem reakcji
ośrodkowego układu nerwowego . Masaż wykonywany lekko
poniżej progu bolesności działa uspokajająco i wyciszająco.
Masaż wykonywany na progu bolesności działa hamująco na
układ nerwowy, natomiast masaż wykonywany bardzo silnie,
powyżej progu bolesności, znosi reakcję ze strony układu
nerwowego”.
19. Podczas masażu należy uwzględnić stopniowe przechodzenie
od bodźców działających na tkanki powierzchowne do bodźców działających na tkanki głębiej położone.
20. Podczas masażu uwzględniamy przejście od technik łagodnych
do drażniących, od technik powierzchownych do głębokich.
21. Na siłę bodźca w znacznym stopniu wpływa dobór technik np.
głaskanie i rozcieranie – mają działanie przeciwbólowe , rozluźniające ; oklepywanie i ugniatanie – działają drażniąco.
22. MASAŻ, KTÓRY BOLI JEST ZŁYM MASAŻEM !!!
Gdyż ból może świadczyć o możliwości uszkodzenia struktur tkanek i może być też „dzwonkiem alarmowym” informującym nas o rozwoju choroby.
23. Siła ucisku powinna być uzależniona od:
- wieku,
- płci,
- zawodu,
- budowy ciała (typ lepto somatyczny, atletyczny, pykniczny ).
A / Typ lepto somatyczny (asteniczny) -/ wysoki, szczupły/
- wymaga łagodnego, dłużej trwającego masażu;
B / Typ atletyczny -/dobrze umięśniony/ - wymaga masażu
średniej mocy do granicy bólu;
C / Typ pykniczny -/przewaga tkanki łącznej i tłuszczowej/
- wymaga masażu średniej mocy z możliwością
przekroczenia granicy bólu.

IV. ZASADY DOTYCZĄCE WYKONYWANIA MASAŻU,
RYTMU I TEMPA

24. Masaż wykonany wolno i rytmicznie stanowi bodziec łagodny i
uspokajający niż masaż wykonany szybko i arytmicznie.
25. Ruchy powinny być zręczne, dokładne, miękkie i sprężyste.
Wykonywane w miarę możliwości w sposób ciągły , czyli bez
odrywania rąk od powierzchni masowanej.
26. Każdy ruch powtarza się wielokrotnie najmniej 6 razy –
rozpoczynając od miejsca wyjściowego, a kończąc poza stawem
masowanego odcinka ciała.
27. Masaż powinno się wykonywać w miarę możliwości, jak
największą powierzchnią dłoni wraz z palcami.
28. Masaż wykonujemy prawą i lewą ręką w podobny sposób.
29. Nie wskazane jest przerywanie wykonywanego masażu. Całkowicie przerwany zabieg nie może być kontynuowany,
lecz musi być rozpoczęty od nowa.
30. Podstawowa seria masażu wynosi 10-20 zabiegów.
31. Czas trwania masażu uzależniony jest od :
- formy masażu
- rodzaju schorzenia
- wielkości powierzchni masowanej (10% powierzchni-10 min.)
- kolejności zabiegów.
32. Masowany powinien odpocząć po zabiegu rozluźniającym
(relaksującym, przeciwbólowym) ok. 15-20 min, lub po zabiegu
mobilizującym masaż kończymy ruchami czynnymi lub biernymi
opracowywanych stawów.
33. Nie wskazane jest gwałtowne oziębienie ciała bezpośrednio po
zabiegu.

FORMY MASAŻU LECZNICZEGO

1. Masaż leczniczy może być wykonywany miejscowo na ściśle określone okolice ciała - masaż częściowy lub na całe ciało – masaż całkowity.
2. Masaż krótkobodźcowy – 10-20 minut, wywołujemy odczyn miejscowy w tkankach, możemy wykonywać go codziennie.
3. Masaż średniobodźcowy – 20-30 minut, wywołujemy odczyn miejscowy w tkankach, a także częściowo odpowiednie reakcje ogólne, możemy wykonywać go codziennie albo co drugi dzień.
4. Masaż długobodźcowy – 30-45 minut, wywołujemy odczyn miejscowy oraz reakcje ogólne, możemy wykonywać go co drugi dzień lub rzadziej.
5. Automasaż – zabieg wykonywany na samym sobie. Uwzględniamy wszystkie zasady dotyczące masażu klasycznego.

V. WARUNKI, JAKIE POWINIEN SPEŁNIAĆ MASAŻYSTA I JEGO GABINET.

1) Wymagana jest pełna sprawność fizyczna (ruchowa) masażysty.
2) Wygodne, nie ograniczające ruchów ubranie
3) Zadbane, czyste ręce, krótkie paznokcie, bez lakieru, bez biżuterii.
4) Ręce należy myć przed i po masażu.
5) Przeciwwskazaniem do pracy są zmiany dermatologiczne skóry rąk masażysty.
6) Masaż należy wykonywać w optymalnie wygodnej pozycji dla masażysty (przy uwzględnieniu odpowiedniej pozycji pacjenta), przy rozluźnionych mięśniach, przez co mniejsze będzie zmęczenie wykonywanym zabiegiem.
7) Masażysta powinien zdobyć zaufanie pacjenta.
8) Masażysta powinien troszczyć się o chorego, być wyrozumiały i cierpliwy.
9) Masażysta podczas masażu powinien być skupiony, myśleć o zabiegu i obserwować pacjenta.
10) Masażysta powinien odznaczać się taktem i odnosić ze zrozumieniem do choroby pacjenta.
11) Skóra masowanej części ciała powinna być czysta.
12) W zależności od wrażliwości i obfitości owłosienia należy polecić pacjentowi zgolenie włosów, aby uniknąć podrażnień.
13) Podczas masażu można używać różnego rodzaju środków poślizgowych:
a. talk kosmetyczny,
b. olej parafinowy,
c. oliwka kosmetyczna,
d. wazelina,
e. lanolina,
f. żele do masażu,
g. mydło.
14) Środki poślizgowe wysuszające (talk) zaleca się używać początkującym masażystom, ze względu na tzw. wilgotne ręce.
15) Najzdrowszy i najefektywniejszy masaż to zabieg wykonany na sucho, bez żadnych środków poślizgowych (dla zaawansowanych, doświadczonych masażystów).
16) Środki wspomagające masaż dzielimy na:
a. środki farmakologiczne stosowane u chorego wraz z masażem (iniekcje, p.o., czopki)
b. preparaty wcierane w tkanki pacjenta:
- środki lecznicze rozgrzewające
- preparaty odżywcze i regeneracyjne (bogate w witaminy)
- preparaty przeciwbólowe
- preparaty złożone, wieloskładnikowe

17) Masaż powinien być wykonywany w pomieszczeniu zamkniętym, zapewniającym warunki intymności,
18) Gabinet masażu powinien być suchy, jasny, posiadać dobrą wentylację ( powinno to być pomieszczenie które możny wywietrzyć po każdym pacjencie), powierzchnia ok. 15 m2 lub więcej, oświetlenie naturalne i sztuczne (1m – 75 luxów, powierzchnia okien musi stanowić nie mniej niż 10% powierzchni podłogi).
19) Temperatura powinna wynosić 20-22ºC.
20) Stół do masażu (leżanka) powinna mieć regulowaną, dostosowaną do wzrostu masażysty wysokość. Wymiary materaca: 200 cm x 80 cm.
21) Wyposażenie gabinetu stanowią wałki i różnej średnicy, szafki, ręczniki, aparaty do masażu, parawan, wieszak, kosz na śmieci, umywalka, pomieszczenie z natryskiem, wc.

I. ZASADY OGÓLNE

1. Przed rozpoczęciem masażu należy przeprowadzić wywiad z osobą masowaną.
2. Zabiegi należy stosować zgodnie ze wskazaniami i przeciwwskazaniami.
3. Masaż wykonuje się dłońmi lub aparatem na obnażonym ciele masowanego, przy jego biernym zachowaniu ( jedynym wyjątkiem jest masaż izometryczny ).
4. Każdą jednostkę chorobową uwzględniamy indywidualnie.
5. W przypadku występowania wielu jednostek chorobowych, wykonujemy masaż na okolice najbardziej uciążliwe.
6. Masowany powinien być tak ułożony, aby napięcie masowanych mięśni było najmniejsze, a ciało maksymalnie rozluźnione ( dlatego zabieg wykonuje się w pozycji leżącej, tylko w uzasadnionych przypadkach dopuszcza się pozycję siedzącą ).
7. Nie wykonujemy masażu w czasie podawania kroplówek, dializ, krwi.
8. Przed zabiegiem należy poinformować masowanego o opróżnieniu pęcherza i jelit.
9. Masowany powinien być dwie godz. po posiłku i następny spożyć najszybciej dwie godz. po masażu.
10. Minimalną powierzchnią do wywołania odczynu jest 10% powierzchni ciała ( przy czasie trwania 10 min. ) , zwiększenie lub zmniejszenie czasu trwania czy też powierzchni masowanej niekorzystnie wpływa na układ krążenia.
W miarę zwiększania powierzchni masowanej , czas należy
proporcjonalnie skracać , tak, aby masaż całego ciała u
prawidłowo zbudowanego człowieka wynosił 45 – 60 min.
11. W czasie masażu należy uwzględnić:
- wiek
- płeć
- wykonywany zawód
- cechy psychofizyczne
- porę dnia
- porę roku
- stan zdrowia
- samopoczucie (wypoczynek ,zmęczenie )
13. Ze względów praktycznych masuje się zwykle kończyny
znajdujące się bliżej i odcinek tułowia leżący po przeciwnej stronie
14. Wykonanie zabiegów masażu ułatwia zewnętrzne i wewnętrzne
odprężenie masowanego, osiągnąć je można po przez nawiązanie
kontaktu rozmową i umiejętnym ułożeniem masowanego.

II. ZASADY KIERUNKU MASAŻU

15. Przy stosowaniu masażu należy uwzględnić odpowiedni kierunek
wykonywania masażu, zgodny z anatomiczną budową okolicy masowanej.

Kierunki podstawowe to:
- dla układu żylnego – kierunek dosercowy,
- dla układu chłonnego – do najbliższych węzłów chłonnych,
- dla układu nerwowego – od odcinków obwodowych nerwów do centralnego układu nerwowego,
- dla mięśni – zgodny z ich anatomicznym przebiegiem włókien.
16. Węzłów limfatycznych nie masuje się.

III. ZASADY DOTYCZĄCE SIŁY BODŹCA

17. Podczas wykonywania masażu należy uwzględnić stopniowe
przechodzenie od bodźców słabych do silniejszych, pamiętając , że
na siłę bodźca składa się :
- rodzaj zastosowanej techniki,
- siła ucisku,
- indywidualna wrażliwość tkanek,
- ilość powtórzeń,
- tempo,
- powierzchnia masowana.
18. Prawidłowo wykonany masaż klasyczny powinien być wykonany
z siłą tuż pod progiem bolesności , na tyle silnie , aby nie duże
zwiększenie siły ucisku było bolesne.
Próg bolesności może zmieniać się w zależności od zmęczenia ,
stanów emocjonalnych , wieku i procesów patologicznych w
tkankach.
Prawo Arndta-Schulza mówi na ten temat:
„ Obciążenie bodźcem należy rozpatrywać pod kątem reakcji
ośrodkowego układu nerwowego . Masaż wykonywany lekko
poniżej progu bolesności działa uspokajająco i wyciszająco.
Masaż wykonywany na progu bolesności działa hamująco na
układ nerwowy, natomiast masaż wykonywany bardzo silnie,
powyżej progu bolesności, znosi reakcję ze strony układu
nerwowego”.
19. Podczas masażu należy uwzględnić stopniowe przechodzenie
od bodźców działających na tkanki powierzchowne do bodźców działających na tkanki głębiej położone.
20. Podczas masażu uwzględniamy przejście od technik łagodnych
do drażniących, od technik powierzchownych do głębokich.
21. Na siłę bodźca w znacznym stopniu wpływa dobór technik np.
głaskanie i rozcieranie – mają działanie przeciwbólowe , rozluźniające ; oklepywanie i ugniatanie – działają drażniąco.
22. MASAŻ, KTÓRY BOLI JEST ZŁYM MASAŻEM !!!
Gdyż ból może świadczyć o możliwości uszkodzenia struktur tkanek i może być też „dzwonkiem alarmowym” informującym nas o rozwoju choroby.
23. Siła ucisku powinna być uzależniona od:
- wieku,
- płci,
- zawodu,
- budowy ciała (typ lepto somatyczny, atletyczny, pykniczny ).
A / Typ lepto somatyczny (asteniczny) -/ wysoki, szczupły/
- wymaga łagodnego, dłużej trwającego masażu;
B / Typ atletyczny -/dobrze umięśniony/ - wymaga masażu
średniej mocy do granicy bólu;
C / Typ pykniczny -/przewaga tkanki łącznej i tłuszczowej/
- wymaga masażu średniej mocy z możliwością
przekroczenia granicy bólu.

IV. ZASADY DOTYCZĄCE WYKONYWANIA MASAŻU,
RYTMU I TEMPA

24. Masaż wykonany wolno i rytmicznie stanowi bodziec łagodny i
uspokajający niż masaż wykonany szybko i arytmicznie.
25. Ruchy powinny być zręczne, dokładne, miękkie i sprężyste.
Wykonywane w miarę możliwości w sposób ciągły , czyli bez
odrywania rąk od powierzchni masowanej.
26. Każdy ruch powtarza się wielokrotnie najmniej 6 razy –
rozpoczynając od miejsca wyjściowego, a kończąc poza stawem
masowanego odcinka ciała.
27. Masaż powinno się wykonywać w miarę możliwości, jak
największą powierzchnią dłoni wraz z palcami.
28. Masaż wykonujemy prawą i lewą ręką w podobny sposób.
29. Nie wskazane jest przerywanie wykonywanego masażu. Całkowicie przerwany zabieg nie może być kontynuowany,
lecz musi być rozpoczęty od nowa.
30. Podstawowa seria masażu wynosi 10-20 zabiegów.
31. Czas trwania masażu uzależniony jest od :
- formy masażu
- rodzaju schorzenia
- wielkości powierzchni masowanej (10% powierzchni-10 min.)
- kolejności zabiegów.
32. Masowany powinien odpocząć po zabiegu rozluźniającym
(relaksującym, przeciwbólowym) ok. 15-20 min, lub po zabiegu
mobilizującym masaż kończymy ruchami czynnymi lub biernymi
opracowywanych stawów.
33. Nie wskazane jest gwałtowne oziębienie ciała bezpośrednio po
zabiegu.

FORMY MASAŻU LECZNICZEGO

1. Masaż leczniczy może być wykonywany miejscowo na ściśle określone okolice ciała - masaż częściowy lub na całe ciało – masaż całkowity.
2. Masaż krótkobodźcowy – 10-20 minut, wywołujemy odczyn miejscowy w tkankach, możemy wykonywać go codziennie.
3. Masaż średniobodźcowy – 20-30 minut, wywołujemy odczyn miejscowy w tkankach, a także częściowo odpowiednie reakcje ogólne, możemy wykonywać go codziennie albo co drugi dzień.
4. Masaż długobodźcowy – 30-45 minut, wywołujemy odczyn miejscowy oraz reakcje ogólne, możemy wykonywać go co drugi dzień lub rzadziej.
5. Automasaż – zabieg wykonywany na samym sobie. Uwzględniamy wszystkie zasady dotyczące masażu klasycznego.

V. WARUNKI, JAKIE POWINIEN SPEŁNIAĆ MASAŻYSTA I JEGO GABINET.

1) Wymagana jest pełna sprawność fizyczna (ruchowa) masażysty.
2) Wygodne, nie ograniczające ruchów ubranie
3) Zadbane, czyste ręce, krótkie paznokcie, bez lakieru, bez biżuterii.
4) Ręce należy myć przed i po masażu.
5) Przeciwwskazaniem do pracy są zmiany dermatologiczne skóry rąk masażysty.
6) Masaż należy wykonywać w optymalnie wygodnej pozycji dla masażysty (przy uwzględnieniu odpowiedniej pozycji pacjenta), przy rozluźnionych mięśniach, przez co mniejsze będzie zmęczenie wykonywanym zabiegiem.
7) Masażysta powinien zdobyć zaufanie pacjenta.
8) Masażysta powinien troszczyć się o chorego, być wyrozumiały i cierpliwy.
9) Masażysta podczas masażu powinien być skupiony, myśleć o zabiegu i obserwować pacjenta.
10) Masażysta powinien odznaczać się taktem i odnosić ze zrozumieniem do choroby pacjenta.
11) Skóra masowanej części ciała powinna być czysta.
12) W zależności od wrażliwości i obfitości owłosienia należy polecić pacjentowi zgolenie włosów, aby uniknąć podrażnień.
13) Podczas masażu można używać różnego rodzaju środków poślizgowych:
a. talk kosmetyczny,
b. olej parafinowy,
c. oliwka kosmetyczna,
d. wazelina,
e. lanolina,
f. żele do masażu,
g. mydło.
14) Środki poślizgowe wysuszające (talk) zaleca się używać początkującym masażystom, ze względu na tzw. wilgotne ręce.
15) Najzdrowszy i najefektywniejszy masaż to zabieg wykonany na sucho, bez żadnych środków poślizgowych (dla zaawansowanych, doświadczonych masażystów).
16) Środki wspomagające masaż dzielimy na:
a. środki farmakologiczne stosowane u chorego wraz z masażem (iniekcje, p.o., czopki)
b. preparaty wcierane w tkanki pacjenta:
- środki lecznicze rozgrzewające
- preparaty odżywcze i regeneracyjne (bogate w witaminy)
- preparaty przeciwbólowe
- preparaty złożone, wieloskładnikowe

17) Masaż powinien być wykonywany w pomieszczeniu zamkniętym, zapewniającym warunki intymności,
18) Gabinet masażu powinien być suchy, jasny, posiadać dobrą wentylację ( powinno to być pomieszczenie które możny wywietrzyć po każdym pacjencie), powierzchnia ok. 15 m2 lub więcej, oświetlenie naturalne i sztuczne (1m – 75 luxów, powierzchnia okien musi stanowić nie mniej niż 10% powierzchni podłogi).
19) Temperatura powinna wynosić 20-22ºC.
20) Stół do masażu (leżanka) powinna mieć regulowaną, dostosowaną do wzrostu masażysty wysokość. Wymiary materaca: 200 cm x 80 cm.
21) Wyposażenie gabinetu stanowią wałki i różnej średnicy, szafki, ręczniki, aparaty do masażu, parawan, wieszak, kosz na śmieci, umywalka, pomieszczenie z natryskiem, wc.